Groupon, Pandora derken bu işin ilahı Facebook da kendini Nasdaq’ta buldu. Geçen sene halka arz eden grup indirim sitesi Groupon’un hisseleri %50’ye yakın değer kaybederken, çevrimiçi radyo hizmeti sunan Pandora’nın halka arz macerası da pek olumlu sonuçlanmamıştı. Özellikle Groupon’un hisse senetlerinin değer kaybı göz önünde tutulduğunda, halka arz eden sosyal medya ögelerinin riski bol bir dünyaya adım attıklarını söylemek yersiz olmaz. Facebook için bu genel geçer durumun aksine seyredeceğini söylemek oldukça güç.
Peki ama Neden?
Borsa kayıpları internet çıkışlı şirketlerin kaderi mi diye düşünmeden önce Groupon’un borsa macerasını tartışalım. Groupon 2008’de ilk pazarı Chicago’dan çıktıktan hemen sonra onlarca ülkeye girmeyi başararak kısa sürede cirosunu yüz milyon dolarlara çıkarmıştı. 2011’de piyasada senetlerini satışa çıkaran Groupon, 2011’in 4. çeyreğinde zarar açıkladı. Borsaya açılan bu şirketin değerinin azalmasında Groupon’a olan güvenin azalması yatıyor olabilir. Nitekim Rice Üniversitesinin pazarlama profesörü araştırmalardan ilginç sonuçlar çıkmıştı.
İncelenen 150 Groupon kampanyadan %32’si kar yaratamamış ve bu yüzde 32'lik dilim bir daha groupon kampanyası düzenlemeyeceğini belirtmişti.
%66’lık dilim bu kampanyaları karlı bulmuş, genele vurulduğunda tüm cevap verenlerin yüzde 40’ından fazlası bir daha Groupon düzenlemeyeceğini paylaşmıştı.
Groupon’un şirketlerin kampanyalarını yayınlarken çok da seçici olmadığı konusundaki şüpheleri yukarıdaki araştırma doğruluyor. Firmaların Groupon’daki resimlerini gördüğünüzde heyecanlanıp, gerçek manzarayla karşılaştığınızda hayal kırıklığı yaşayabiliyorsunuz. Kişisel olarak benim bile 3-4 tane kötü sonuçlanmış Groupon maceram var. Hele bir otelin açık büfe kahvaltısında yediğim kahvaltının izi hala damağımdan silinmedi, olumsuz anlamda.
Tekrarlanmayan satın alma eylemine muhatap kalan Groupon kampanyalarının güven indeksi pek olumlu görünmüyor. Güven vermeyen bir şirketin hisse senetlerinin değerleneceğini söyleyecek birisi sanırım aramızda yoktur?
Facebook’a gelince… Facebook’un 2011 yılından sonra kullanıcı sayısı artış trendi gerilemeye başladı. Kişisel güvenlik açıklarıyla ilgili sürekli yükselen riskler, kullanıcıların profillerinin güvenliğini gözden geçirmelerine neden oldu. Diğer yandan kullanıcı sayısı bakımından pazar neredeyse doyma noktasına geldi. Bu vakitten sonra Facebook’un kullanıcı sayısındaki artış hız trendi giderek azalacak. Facebook’un kullanıcı sayısı, zirveyi yakaladığı andan itibaren de düşmeye başlayacak.
1990’larda AOL’un, Yahoo’nun, Microsoft’un yaşadığı ekonomik büyümelerin yerini 2000’lerde düşüşler, hatta yok oluşlar aldı. Tüketici taleplerini doğru analiz edemeyen şirketler orta vadede düşüş yaşıyorlar. Facebook da muhtemelen bu düşüşü yaşayacak, çünkü kullanıcıların güvenliklerini düşünmekten çok, uygun şirkete uygun reklamı nasıl satabilecekleri konusuna odaklandılar. Kaldı ki Facebook’un en büyük gelir kalemi olan reklamlar için bile firmaların şüpheleri giderek artıyor. Halka arzdan kısa bir süre önce, General Motors Facebook reklamları için ayırdığı bütçeyi iptal ettiğini duyurmuştu. Bugüne kadar Facebook’a 40 milyon dolar değerinde reklam veren GM’un eski aşkı Facebook’u tek kalemde silmesi, bazıları tarafından Facebook’un üzerinde kara bulutların dolaştığı şeklinde yorumlandı.
SosyalMedyacci’nin Notu: 38 dolardan satışa çıkan Facebook kağıtlarının arz fiyatına göre fiyatı şimdiden yaklaşık %20 dolayında ucuzladı. Bu fiyat değişimi iki soruyu akla getiriyor.
Facebook kağıtları hak ettiğinden daha fazla fiyatla mı halka arz edildi, yoksa başka firmaların hisselerini bozdurup Facebook’un hisselerine hücum edilmesi bazılarının hoşuna mı gitmedi ? Her iki sonuçta da kaybeden Facebook oluyor.
Facebook, müşterilerinden gelen taleplere kulağını tıkamaz, kullanıcıların kişisel güvenlik haklarını güvenceye alacak bir dizi paket açıklamaz ise, Facebook’un borsa macerasının en azından yatırımcı açısından olumlu seyir göstermeyeceğini söyleyebiliriz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder