Dünyada bilinçaltı pazarlama(neuromarketing) hızla yaygınlaşıyor. Bilinçaltı pazarlama tüketici davranışlarının nedenine odaklanır. Beyin tomografisinin incelenmesi ve çeşitli analiz araçlarıyla tüketicilerin markalara verdikleri tepkinin ölçülmesi nöromarketing’in temelini oluşturuyor. Bilinçaltı pazarlama ile ilgili yapılan en dikkat çekici araştırmalardan biri Martin Lindstrom’a ait. Araştırma sonuçlarına göre; markaların yüzde 85’i bilinçaltında tercih ediliyor. Diğer bir deyişle; aldığımız ürünlerin büyük kısmı beynimizin bize alma komutu verdiği ürünler.
Her ne kadar farketmesek de günümüzde nöropazarlamayı çok güzel uygulayan şirketler var. Kimi şirketler ürünlerini kokuyla, kimileri ses ile, kimileri ise renk ile özdeşleştiriyor.
Mesela Vodafone bunu mükemmel şekilde uygulamaya başladı. Son günlerde ekranlarda dönen reklamlarda Vodafone kendini kırmızı ile bütünleştirdi. Aşağıda videodaki reklamda görebilirsiniz…
Vodafone’nun reklamlarının tamamı, tüketicileri kırmızı üzerinden avlıyor. Vodafone’da o kadar kırmızı var ki ve ekranlarda o kadar Vodafone reklamı dönüyor ki, dışarıda kırmızı kazaklı birini gördüğünüzde dahi Vodafone aklınıza geliyor. Bu durum Vodafone’a rakipleri karşısında müthiş bir rekabet gücü veriyor...
Dışarıda kırmızı renge dair bir şey gördüğünüzde Vodafone aklınıza gelmese bile, bilinçaltınız komutları çoktan almış ve çağrışımlarını yapmış bulunuyor. İleride bir operatör tercihi yapmak durumunda kaldığınızda - her ne kadar farketmeseniz de- Vodafone çağrışımları beyninizde dönmeye başlıyor…
Vodafone’un renk boyutunda yaptığı çağrışımı yıllardır Nokia ‘’ connecting people’’ ile ses boyutunda yapıyor. Bu şu demek:
Eğer Nokia’nın mesajını bir kere duyduysanız, yarın kardeşlik (connecting people) ile ilgili bir türkü dinlediğinizde veya Michael Jackson’ın ‘’Heal the world’’ şarkısını dinlediğinizde, bilinçaltınız Nokia çağrışımı yapabilir ve ileride bir telefon ihtiyacınız olduğunda, beyniniz, hazırolda bekleyen Nokia’yı önerebilir…
Bilinçaltı pazarlama Sosyal Medyada beyninize komutlar veriyor ve siz bunu bilinçsizce uyguluyorsunuz. Peki bu komutlar neler?
1) ‘’Buy’’ komutu: Bilinçaltı pazarlama metodları Sosyal Medya’da yıllardır kullanılıyor. Her tarafta gördüğünüz ‘’buy’’ (satın al) butonları, bilinçaltınıza satınalma komutu gönderiyor…
2) Sosyal paylaşım sitelerinde görülen ‘’lütfen paylaşın’’ (please share) ‘’ lütfen retweetle (please retweet) butonları
Semantik Google ve Nöromarkating’in İlişkisi Ne?
Nöromarketing tüketici davranışlarının sebeplerini anketler vb. yöntemlerle öğrenmek yerine, psikolojik bazlı inceliyor.
Yani asıl amaç tüketici davranışlarının sebebinin öğrenip, ona uygun ürün ve pazarlama stratejisi geliştirmek.
Bildiğiniz gibi Google -hukuksal açıdan çok tartışılan bir düzenlemeyle- yaptığınız aramalara göre ilgi alanlarınızı tespit ediyor ve size uygun arama sonuçlarını ilk sayfalarda çıkarıyor. Çünkü Google demografik ve psikolojik özelliklerinize göre bir ayrıma gidip, sadece işinize yarayacağını düşündüğü sonuçları ilk sayfaya atma stratejisini uygun buldu.
Google Veri Madenciliği yapıyor, semantik webe geçerek yapay zeka geliştiriyor ve size uygun ürünleri karşınıza çıkarıyor… Sosyal Medya’da bilinçaltı pazarlama yeni başlıyor... Sıkı durun…
Martin Lindstrom'un Buyology adlı kitabında bu konuya fazlası ile yer veriliyor ama bence buradaki vodafone örneği çok yanlış. Çünkü ben kırmızı görünce aklıma Akbank geliyor. Yani burada konumlandırmayı Vodafone dan daha iyi yapmış bir marka olarak akbank var zaten. o nedenle vodafone eğer bir neuro marketing stratejisi izliyorsa bile bişeyleri yanlış yaptığını düşünüyorum. Çünkü tek odağı kırmızı değil. Saçma sapan danslı müzkli reklamlar daha çok vodafone'u çağrıştırıyor. Bunların dışında sanal mecrada neuromarketing yapmak ne kadar etik tartışılmalı bence. Çünkü zaten bilgisayarlar hipnotik bir etkiye sahip. Bunun sonuçları insanları kötü etkileyebilir. İyi araştırılması gereken ve üzerine etik konuşulması gereken bir konu olduğunu düşünüyorum.
YanıtlaSilYazı için teşekkürler.
iyi günler.
ortalama bi tv seyircisiyim saat ve zaman dilimi olarak, arada bir de gazete falan okurum ilanlarina dikkat etmeden pek. vodafone ile kirmizi rengi hic iliskilendirmedim dogrusu.
YanıtlaSilUzun vadede ilişkilendireceğinizi düşünüyorum. Teşekkürler.
YanıtlaSilVodafone, girdiği tüm pazarlarda Kırmızı egemenliğini Coca-Cola'dan alıp ilk sıraya yerleşti. Bu konuda oldukça haklısın. Türkiye'de Akbank bu konuda biraz zorlayıcı davranıyor.
YanıtlaSilNokia melodisiyse en çok hatırlananlardan fakat son araştırmalarda insanlarda çok iyi duygular uyandırmadığı şeklinde bulgulara rastlanmıştı.
Yukarıdaki konular ise sanki duyusal pazarlamayla ilgili sonuçları biraz daha bilinçaltında bize yaşattığı etkiler diyebiliriz.
Duyusal pazarlamada da en riskli konu kişinin geçmişteki duyu ile ilgili olumsuz edinimleridir. Örneğin, aldığınız kurabiyenin kokusu sizde geçmişte yaşanmış kötü hatıraları canlandırabilir.